Πηγή του άρθρου: http://www.ourologos.gr
Πέτρα στα νεφρά
Η πέτρα στα νεφρά, είναι μία από τις πιο επώδυνες ουρολογικές παθήσεις, που έχουν πλήξει τους ανθρώπους εδώ και αιώνες. Οι επιστήμονες έχουν βρει αποδείξεις για πέτρες στα νεφρά σε αιγυπτιακή μούμια ηλικίας 7.000-ετών. Δυστυχώς, η πέτρα στα νεφρά είναι μια από τις πιο συνηθισμένες διαταραχές του ουροποιητικού συστήματος. Κάθε χρόνο, οι άνθρωποι πραγματοποιούν σχεδόν 3 εκατομμύρια επισκέψεις σε φορείς παροχής υγειονομικής περίθαλψης και περισσότερο από μισό εκατομμύριο άνθρωποι πηγαίνουν στο τμήμα περιστατικών έκτακτης ανάγκης για προβλήματα πέτρας στα νεφρά.
Οι περισσότερες πέτρες στα νεφρά περνούν από το σώμα, χωρίς καμία παρέμβαση από τον γιατρό. Πέτρες που προκαλούν διαρκή συμπτώματα ή άλλες επιπλοκές μπορούν να αντιμετωπιστούν με διάφορες θεραπείες, οι περισσότερες των οποίων δεν συνεπάγονται σοβαρή χειρουργική επέμβαση. Επίσης, με την πρόοδο της έρευνας έχουμε οδηγηθεί σε μια καλύτερη κατανόηση πολλών παραγόντων που ευνοούν τον σχηματισμό πέτρας στα νεφρά και συνεπώς καλύτερες θεραπείες για την πρόληψη των λίθων (πέτρες).
Εισαγωγή στο Ουροποιητικό
Το ουροποιητικό σύστημα, αποτελείται από τα νεφρά, τους ουρητήρες, την ουροδόχο κύστη, και την ουρήθρα. Οι νεφροί είναι δύο όργανα σε σχήμα φασολιού που βρίσκονται κάτω από τα πλευρά προς τη μέση της πλάτης, ένα σε κάθε πλευρά της σπονδυλικής στήλης. Τα νεφρά αποβάλλουν το επιπλέον νερό και τα απόβλητα από το αίμα, παράγοντας ούρα. Μπορούν επίσης να διατηρούν μια σταθερή ισορροπία των αλάτων και άλλων ουσιών στο αίμα. Οι νεφροί παράγουν ορμόνες που βοηθούν στην οικοδόμηση γερών οστών και στην παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Οι σωλήνες που ονομάζονται ουρητήρες, μεταφέρουν τα ούρα από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη, ένα θάλαμο σχήματος οβάλ στο κάτω μέρος της κοιλιάς. Όπως ένα μπαλόνι, τα ελαστικά τοιχώματα της κύστης τεντώνονται και εκτείνονται για να αποθηκεύσουν τα ούρα. Αυτά τα τοιχώματα συσπώνται όταν η κύστη αδειάζει τα ούρα από την ουρήθρα προς τα έξω, από το σώμα.
Τι είναι η πέτρα στα νεφρά;
Μια πέτρα στα νεφρά είναι μια σκληρή μάζα που αναπτύχθηκε από κρυστάλλους που διαχωρίζονται από τα ούρα εντός του ουροποιητικού συστήματος. Κανονικά, τα ούρα περιέχουν χημικές ουσίες που εμποδίζουν ή αναστέλλουν την δημιουργία κρυστάλλων. Αυτοί οι αναστολείς όμως ,δεν φαίνεται να λειτουργούν καλά σε όλους, έτσι μερικοί άνθρωποι σχηματίζουν πέτρες. Εάν οι κρύσταλλοι παραμένουν αρκετά μικροί, θα ταξιδεύσουν μέσω του ουροποιητικού συστήματος και θα περάσουν έξω από το σώμα με τα ούρα χωρίς να γίνονται αντιληπτοί.
Οι πέτρες στα νεφρά μπορεί να περιέχουν διάφορους συνδυασμούς χημικών ουσιών. Το πιο κοινό είδος της πέτρας είναι αυτό που περιέχει ασβέστιο σε συνδυασμό είτε με οξαλικά ή φωσφορικά. Αυτές οι χημικές ουσίες αποτελούν μέρος της κανονικής διατροφής ενός ατόμου και απαντώνται σε σημαντικά μέρη του σώματος, όπως τα οστά και τους μυς.
Ένα λιγότερο κοινό είδος πέτρας στα νεφρά ,είναι αυτή που προκαλείται από τη μόλυνση του ουροποιητικού συστήματος. Αυτό το είδος της πέτρας που ονομάζεται πέτρα από στρουβίτη ή φλεγμονώδης λίθος(από ουρολοίμωξη). Ένας άλλος τύπος πέτρας στα νεφρά, είναι οι λίθοι ουρικού οξέος, που είναι λίγο λιγότερο συχνοί ενώ, οι πέτρες από κυστίνη είναι σπάνιες.
Νεφρολιθίαση είναι ο ιατρικός όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πέτρες που σχηματίζονται στο ουροποιητικό σύστημα. Οι γιατροί χρησιμοποιούν επίσης τους όρους που περιγράφουν τη θέση της πέτρας στο ουροποιητικό σύστημα. Για παράδειγμα, μια πέτρα στον ουρητήρα ή ουρητηρολιθίαση είναι μια πέτρα στα νεφρά που κατέβηκε στον ουρητήρα.
Οι χολόλιθοι και οι πέτρες στα νεφρά δεν έχουν σχέση. Είναι σε διαφορετικές περιοχές του σώματος. Κάποιοι με χολολιθίαση(πέτρες στη χολή) δεν θα αναπτύξουν αναγκαστικά και πέτρες στα νεφρά.
Ποιος παρουσιάζει πέτρα στα νεφρά;
Πέτρες εμφανίζονται συχνότερα στους άνδρες. Η επικράτηση των λίθων των νεφρών αυξάνει δραματικά καθώς οι άνδρες εισέρχονται την δεκαετία των '40 τους και συνεχίζει να αυξάνεται έως τα 70 έτη τους. Για τις γυναίκες, η επικράτηση των λίθων των νεφρών κορυφώνεται στα 50 τους.
Τι προκαλεί πέτρα στα νεφρά;
Οι γιατροί δεν ξέρουν πάντα τι προκαλεί τον σχηματισμό μια πέτρας. Παρόλο που ορισμένες τροφές μπορούν να βοηθήσουν στον σχηματισμό λίθων σε άτομα που είναι ευαίσθητα, οι επιστήμονες δεν πιστεύουν ότι η κατανάλωση κάποιου συγκεκριμένου φαγητού προκαλεί πέτρες σε άτομα που δεν είναι ευαίσθητα.
Ένα άτομο με οικογενειακό ιστορικό με πέτρες στα νεφρά μπορεί να είναι πιο πιθανό να αναπτύξει πέτρες. Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, νεφρικές διαταραχές, όπως η κυστική εκφύλιση των νεφρών, καθώς και ορισμένες μεταβολικές διαταραχές, όπως ο υπερπαραθυρεοειδισμός σχετίζονται με τον σχηματισμό λίθων.
Επιπλέον, περισσότερο από το 70 τοις εκατό των ανθρώπων που πάσχουν από μια σπάνια κληρονομική ασθένεια που ονομάζεται νεφρική σωληναριακή οξέωση αναπτύσσουν πέτρες στα νεφρά.
Η κυστινουρία και η υπεροξαλουρία είναι άλλες δύο σπάνιες, κληρονομικές μεταβολικές διαταραχές που συχνά προκαλούν πέτρα στα νεφρά. Στην κυστινουρία, μεγάλες ποσότητες από το αμινοξύ κυστίνη, οξύ, το οποίο δεν διαλύεται στα ούρα, συμπυκνώνεται, οδηγώντας στο σχηματισμό λίθων από κυστίνη. Σε ασθενείς με υπεροξαλουρία, το σώμα παράγει πάρα πολύ οξαλικό άλας. Όταν τα ούρα περιέχουν περισσότερο οξαλικό από όσο μπορεί να διαλυθεί, τότε οι κρύσταλλοι αυτοί καθιζάνουν υπο μορφή πέτρας.
Η υπερασβεστιουρία είναι μία κληρονομική πάθηση, η οποία μπορεί να είναι η αιτία παρουσίας λίθων σε περισσότερο από το ήμισυ των ασθενών. Στην απορροφητική υπερασβεστιουρία το πλεόνασμα ασβέστιου απορροφάται από το σώμα σε υπερβολικές ποσότητες από τα τρόφιμα που το περιέχουν και χάνεται στα ούρα. Μια άλλη κατάσταση που οδηγεί σε ένα υψηλό επίπεδο του ασβεστίου στα ούρα είναι η επαναρροφητική υπερασβεστιουρία όπου το νεφρό χάνει ασβέστιο στα ούρα. Αυτά τα υψηλά επίπεδα του ασβεστίου έχουν ως αποτέλεσμα μεγάλη συγκέντρωση στα ούρα κρυστάλλων οξαλικού ασβεστίου ή φωσφορικού ασβεστίου ικανών για να προκαλέσουν τον σχηματισμό πέτρας στα νεφρά ή αλλού στο ουροποιητικό σύστημα.
Ομοίως, η υπερουρικοζουρία -η περίσσεια του ουρικού οξέος στα ούρα- η οποία είναι μια διαταραχή του μεταβολισμού του ουρικού οξέος, συνδέεται με ουρική αρθρίτιδα ή με υπερβολική κατανάλωση των πρωτεϊνούχων προϊόντων, επίσης μπορεί να προκαλέσει πέτρες στα νεφρά.
Άλλες αιτίες των λίθων των νεφρών είναι η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης D, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και η απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος. Ορισμένα χάπια όπως διουρητικά και αντιόξινα με βάση το ασβέστιο μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων στα νεφρά, αυξάνοντας την ποσότητα του ασβεστίου στα ούρα.
Πέτρες οξαλικού ασβεστίου μπορεί επίσης να παρουσιασθούν σε άτομα που πάσχουν από χρόνια φλεγμονή του εντέρου ή που έχουν υποστεί χειρουργική εντερικής παράκαμψης, ή χειρουργική επέμβαση εντεροστομίας. Όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, λίθοι στρουβίτη μπορεί να σχηματιστούν σε άτομα που είχαν λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Οι άνθρωποι που παίρνουν τον αναστολέα πρωτεάσης, ινδιναβίρη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της λοίμωξης από τον ιό HIV, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν πέτρες στα νεφρά.
Ποια είναι τα συμπτώματα των λίθων των νεφρών;
Οι πέτρες νεφρών συχνά δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα. Συνήθως, το πρώτο σύμπτωμα μιας πέτρας στα νεφρά είναι οξύς πόνος, που έχει περιγραφεί ως χειρότερος και από τους πόνους της γέννας και ο οποίος αρχίζει ξαφνικά όταν μια πέτρα κινείται στο ουροποιητικό και εμποδίζει τη ροή των ούρων. Συνήθως, ένα άτομο αισθάνεται έναν απότομο πόνο, σαν κράμπα στην πλάτη και στα πλευρά, στην περιοχή του νεφρού ή στην κάτω κοιλιακή χώρα. Μερικές φορές συνυπάρχουν η ναυτία και ο εμετός. Αργότερα, ο πόνος μπορεί να εξαπλωθεί στη βουβωνική χώρα.
Αν η πέτρα είναι πολύ μεγάλη για να περάσει εύκολα, ο πόνος συνεχίζεται καθώς οι μύες στο τοίχωμα του στενού ουρητήρα προσπαθούν να προωθήσουν την πέτρα στην ουροδόχο κύστη. Ο συνδυασμός της κίνησης της πέτρας και ότι το σώμα προσπαθεί να τη σπρώξει προς τα έξω, αυξάνει την πιθανότητα να εμφανιστεί αίμα στα ούρα, χρωματίζοντας τα ούρα ροζ. Όπως η πέτρα κινείται προς τα κάτω μέσα στον ουρητήρα και πλησιάζει στην ουροδόχο κύστη, κάποιος μπορεί να αισθανθεί την ανάγκη να ουρεί συχνότερα ή να αισθάνεται ένα αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση.
Αν ο πυρετός και τα ρίγη συνοδεύουν οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα, τότε πιθανόν να συνυπάρχει και μόλυνση. Σε αυτή την περίπτωση, ο ασθενής θα πρέπει να επικοινωνήσει αμέσως με ένα γιατρό.
Πώς διαγιγνώσκεται η πέτρα στα νεφρά;
Μερικές φορές η λεγόμενη «σιωπηλή» πέτρα στα νεφρά που δεν προκαλεί συμπτώματα, ανακαλύπτεται μετά από τυχαίο έλεγχο στις ακτινογραφίες που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια μιας γενικής εξέτασης. Αν οι πέτρα είναι μικρή, τότε συνήθως περνά από το σώμα απαρατήρητη. Συχνά, οι πέτρες στα νεφρά ανακαλύπτονται μετά από μία ακτινογραφία ή ένα υπέρηχο που γίνονται σε κάποιον που επισκέπτεται τα επείγοντα περιστατικά για αίμα στα ούρα ή αιφνίδιο πόνο. Αυτές οι διαγνωστικές εξετάσεις θα δώσουν στον γιατρό πολύτιμες πληροφορίες για το μέγεθος και τη θέση της πέτρας. Εξετάσεις αίματος και ούρων πιθανόν να βοηθήσουν στον εντοπισμό τυχόν μη φυσιολογικών ουσιών που θα μπορούσαν να διευκολύνουν την δημιουργία πέτρας στα νεφρά.
Ο γιατρός μπορεί να αποφασίσει να ανιχνεύσει το ουροποιητικό σύστημα χρησιμοποιώντας μια ειδική εξέταση που ονομάζεται αξονική τομογραφία (CT) ή ενδοφλέβια πυελογραφία(IVP) και τώρα τελευταία ο συνδυασμός των δύο παραπάνω εξετάσεων που λέγεται αξονική πυελογραφία. Τα αποτελέσματα όλων αυτών των εξετάσεων θα βοηθήσουν να προσδιορισθεί η κατάλληλη θεραπεία.
Πρόληψη της πέτρας των νεφρών
Ένα άτομο που είχε παρουσιάσει περισσότερες από μία φορά πέτρα στα νεφρά είναι πιθανό να παρουσιάσει και στο μέλλον. Έτσι, αν είναι δυνατόν, η πρόληψη είναι σημαντική. Για να προσδιορίσει την αιτία του σχηματισμού της πέτρας στα νεφρά , ο γιατρός θα ζητήσει ορισμένες εργαστηριακές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένων ,της ανάλυσης ούρων και εξετάσεων αίματος. Ο γιατρός θα κάνει ερωτήσεις για το ιατρικό ιστορικό, το επάγγελμα του ασθενούς, καθώς και τις διατροφικές του συνήθειες. Αν μια πέτρα έχει αφαιρεθεί ενδοσκοπικά, ή εάν ο ασθενής έχει αποβάλλει μια πέτρα και μπόρεσε να τη συλλέξει, τότε η ανάλυση της πέτρας από το εργαστήριο μπορεί να βοηθήσει το γιατρό στον προγραμματισμό της θεραπείας.
Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να συλλέξει ούρα για 24 ώρες μετά από μια πέτρα που έχει περάσει από μόνη της ή έχει αφαιρεθεί ενδοσκοπικά. Για μια 24-ωρη συλλογή ούρων, ο ασθενής ουρεί σε ένα μεγάλο δοχείο, το οποίο διατηρείται στο ψυγείο μεταξύ των ουρήσεων. Η συλλογή χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του όγκου των ούρων και τα επίπεδα της οξύτητας των, καθώς επίσης του ασβεστίου, του νατρίου, ουρικού οξέος, οξαλικού, κιτρικού οξέος και της κρεατινίνης, ενός προϊόντος του μεταβολισμού των μυών. Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει αυτές τις πληροφορίες για να προσδιορίσει την αιτία του σχηματισμού της πέτρας στα νεφρά. Μια δεύτερη 24-ωρη συλλογή ούρων μπορεί να χρειαστεί για να προσδιοριστεί αν η θεραπεία λειτουργεί.
Πώς αντιμετωπίζονται οι πέτρες στα νεφρά;
Συνήθως, η χειρουργική επέμβαση δεν είναι απαραίτητη. Οι περισσότερες πέτρες στα νεφρά μπορεί να περάσουν μέσω του ουροποιητικού συστήματος με άφθονο νερό-2 ως 3 λίτρα την ημέρα -με στόχο να προκαλέσουν συχνουρία και να αποβληθεί η πέτρα μαζί με τα ούρα. Συχνά, ο ασθενής πρέπει να μείνει στο σπίτι κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, πίνοντας υγρά και λαμβάνοντας παυσίπονα, όπως απαιτείται. Ο γιατρός συνήθως ζητά από τον ασθενή να συλλέξει την πέτρα όταν περάσει μαζί με τα ούρα.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Μια απλή και πιο σημαντική αλλαγή στον τρόπο ζωής για την πρόληψη του σχηματισμού πέτρας στα νεφρά είναι να πίνετε περισσότερα υγρά (το νερό είναι το καλύτερο). Κάποιος ο οποίος τείνει να παρουσιάζει πέτρες θα πρέπει να προσπαθήσει να πίνει αρκετά υγρά όλη την ημέρα ώστε να παράγονται τουλάχιστον 2-3 λίτρα ούρων σε κάθε 24-ωρο.
Στο παρελθόν, οι άνθρωποι που παρουσίαζαν πέτρες ασβεστίου τους συνέστηναν να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα και άλλα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο, όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα, μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη σχηματισμού λίθων ασβεστίου. Λαμβάνοντας όμως, ασβέστιο σε μορφή χαπιού, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης πετρών.
Οι ασθενείς πρέπει να αποφεύγουν τα τρόφιμα με προσθήκη βιταμίνης D και ορισμένων τύπων αντιόξινων που έχουν βάση το ασβέστιο. Κάποιος που έχει πολύ όξινα ούρα μπορεί να χρειαστεί να τρώει λιγότερο κρέας, ψάρι και πουλερικά. Αυτές οι τροφές αυξάνουν την ποσότητα του οξέος στα ούρα.
Για την πρόληψη πέτρας από κυστίνη, ένα άτομο πρέπει να πίνει αρκετό νερό κάθε μέρα για τη διάλυση της συγκέντρωσης της κυστίνης, που αποβάλλεται στα ούρα, πράγμα το οποίο μπορεί να είναι δύσκολο. Περισσότερο από 3 λίτρα νερού μπορεί να απαιτούνται το 24ωρο, και το ένα τρίτο αυτών πρέπει να πίνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Φαρμακευτική Θεραπεία
Ένας γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει κάποια φάρμακα για να βοηθήσει στην πρόληψη σχηματισμού λίθων ασβεστίου και ουρικού οξέος. Τα φάρμακα αυτά ελέγχουν την ποσότητα του οξέος ή αλκαλίων στα ούρα, βασικούς παράγοντες για το σχηματισμό κρυστάλλων. Η αλλοπουρινόλη είναι ένα φάρμακο που επίσης μπορεί να είναι χρήσιμο σε ορισμένες περιπτώσεις υπερουρικοζουρίας.
Οι γιατροί συνήθως προσπαθούν να ελέγξουν την υπερασβεστιουρία- ούτως ώστε να εμποδίσουν την ανάπτυξη πέτρας ασβεστίου-με τη συνταγογράφηση ορισμένων διουρητικών, όπως η υδροχλωροθειαζίδη. Τα φάρμακα αυτά μειώνουν την ποσότητα του ασβεστίου που απελευθερώνεται από τους νεφρούς στα ούρα, ευνοώντας τη διατήρηση του ασβεστίου στα οστά. Λειτουργούν καλύτερα όταν η πρόσληψη νατρίου(αλατιού) είναι χαμηλή.
Σπάνια, σε ασθενείς με υπερασβεστιουρία μπορεί να δοθεί η κυτταρίνη με φωσφορικό νάτριο, η οποία δεσμεύει το ασβέστιο στο έντερο και έτσι εμποδίζει τη διαρροή του στα ούρα.
Για λίθους από στρουβίτη που έχουν αφαιρεθεί εντελώς, η πρώτη γραμμή της πρόληψης είναι να διατηρήσουμε τα ούρα χωρίς βακτήρια που μπορούν να προκαλέσουν λοίμωξη. Τα ούρα του ασθενούς θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά για να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχουν βακτήρια.
Οι ασθενείς με υπερπαραθυρεοειδισμό αναπτύσσουν μερικές φορές πέτρες ασβεστίου. Η θεραπεία σε αυτές τις περιπτώσεις είναι συνήθως χειρουργική αφαίρεση των παραθυρεοειδών αδένων, που βρίσκονται στο λαιμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, μόνο ένας από τους αδένες διογκώνεται. Η αφαίρεση των αδένων θεραπεύει το πρόβλημα του ασθενούς με υπερπαραθυρεοειδισμό και πέτρες στα νεφρά.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρειαστεί να αφαιρέσετε μια πέτρα στα νεφρά, στις περιπτώσεις :
- αν δεν αποβληθεί από μόνη της μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα και προκαλεί συνεχείς κολικούς
- αν είναι πολύ μεγάλη για να περάσει από μόνη της
- αν εντοπίζεται σε δύσκολη θέση
- αν εμποδίζει τη ροή των ούρων
- αν προκαλεί συνεχείς λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
- αν προκαλεί βλάβες στον νεφρικό ιστό ή συνεχή αιμορραγία
- αν έχει αυξηθεί ο όγκος της , στις ακτινογραφίες ελέγχου
Μέχρι πριν από 20 χρόνια, η ανοικτή χειρουργική επέμβαση ήταν αναγκαία για να αφαιρεθεί μία πέτρα. Η χειρουργική επέμβαση απαιτεί ένα χρόνο ανάρρωσης από 4 έως 6 εβδομάδες. Σήμερα, η θεραπεία αυτή χρησιμοποιείται μόνο σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις επιπλοκών.
Εξωσωματική λιθοτριψία με κρουστικά κύματα
Η Εξωσωματική λιθοτριψία με κρουστικά κύματα (ESWL) είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη διαδικασία για την αντιμετώπιση των λίθων των νεφρών. Στην ESWL, κρουστικά κύματα που δημιουργούνται έξω από το σώμα ταξιδεύουν μέσω των ιστών του δέρματος και του σώματος έως ότου φθάσουν να χτυπήσουν τις πέτρες που έχουν πυκνότερη σύσταση. Οι πέτρες διασπώνται σε μικρά σωματίδια που κάνουν πιο εύκολη τη διάβαση τους μέσα από το ουροποιητικό σύστημα με τα ούρα.
Διάφοροι τύποι συσκευών ESWL υπάρχουν. Οι περισσότερες συσκευές χρησιμοποιούν είτε ακτινογραφίες ή υπερηχογράφημα για να βοηθήσουν το χειρουργό να εντοπίσει την πέτρα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Για τους περισσότερους τύπους των διαδικασιών εξωσωματικής λιθοτριψίας, δεν απαιτείται αναισθησία.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η εξωσωματική λιθοτριψία μπορεί να γίνει σε βάση εξωτερικών ιατρείων. Ο χρόνος αποκατάστασης είναι σχετικά μικρός, και οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να επιστρέψουν στις φυσιολογικές δραστηριότητες μέσα σε λίγες ημέρες.
Επιπλοκές μπορεί να εμφανιστούν με ESWL. Μερικοί ασθενείς έχουν αίμα στα ούρα τους για μερικές ημέρες μετά τη θεραπεία. Μπορεί να παρατηρηθούν μώλωπες και μικρές ενοχλήσεις στην πλάτη ή στην κοιλιά από τα κρουστικά κύματα. Για να μειωθεί ο κίνδυνος επιπλοκών, οι γιατροί λένε συνήθως οι ασθενείς να αποφεύγουν τη λήψη ασπιρίνης και άλλων φαρμάκων που επηρεάζουν την πήξη του αίματος για αρκετές εβδομάδες πριν από τη θεραπεία.
Μερικές φορές, τα σπασμένα θραύσματα πέτρας προκαλούν μικρή απόφραξη καθώς περνούν μέσα από το ουροποιητικό σύστημα και μπορεί να προκαλέσουν ενόχληση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός θα εισάγει έναν μικρό σωλήνα που ονομάζεται στεντ ή πιγκ τέιλ (pig tail) μέσω της ουροδόχου κύστης στον ουρητήρα, ώστε να βοηθήσει τα θραύσματα να κατέβουν. Μερικές φορές η πέτρα δεν είναι πλήρως θρυμματισμένη με μία συνεδρία, και μπορεί να χρειαστούν συμπληρωματικές συνεδρίες.
Όπως με οποιαδήποτε επεμβατική, χειρουργική πράξη, θα πρέπει να συζητήσετε με το γιατρό σας, για τους πιθανούς κινδύνους και επιπλοκές ,πριν τη λήψη μιας απόφασης θεραπείας.
Εξωσωματική λιθοτριψία με κρουστικά κύματα
Μερικές φορές, μια διαδικασία που ονομάζεται διαδερμική νεφρολιθοτριψία χρειάζεται για να αφαιρεθεί μια πέτρα στα νεφρά. Αυτή η θεραπεία χρησιμοποιείται συχνά, όταν η πέτρα είναι αρκετά μεγάλη ή σε μια θέση που δεν επιτρέπει την αποτελεσματική χρήση της εξωσωματικής λιθοτριψίας.
Στη διαδικασία αυτή, ο χειρουργός ουρολόγος κάνει μια μικρή τομή 1 εκ. στο πίσω μέρος της πλάτης και δημιουργεί ένα τούνελ μέσα στο νεφρό. Χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο που ονομάζεται νεφροσκόπιο, οι χειρουργός εντοπίζει και αφαιρεί ή θρυμματίζει την πέτρα σε μικρά κομμάτια με τη βοήθεια laser. Συχνά, οι ασθενείς παραμένουν στο νοσοκομείο για μερικές ημέρες και μπορεί να έχουν ένα μικρό σωλήνα που ονομάζεται σωλήνας νεφροστομίας στο νεφρό κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επούλωσης.
Ένα πλεονέκτημα της διαδερμικής νεφρολιθοτριψίας είναι ότι ο χειρουργός μπορεί να αφαιρέσει κάποια από τα κομμάτια πέτρας άμεσα, αντί να βασίζεται αποκλειστικά στο φυσικό πέρασμα τους από το νεφρό.
Απομάκρυνση της πέτρας ενδοσκοπικά
Αν και μερικές πέτρες στους ουρητήρες μπορεί να αντιμετωπιστούν με εξωσωματική λιθοτριψία (ESWL), ουρητηροσκόπηση μπορεί να απαιτηθεί για να αφαιρεθεί μία πέτρα μέσα από τον ουρητήρα. Δεν γίνεται τομή σε αυτή τη διαδικασία. Αντ 'αυτού, ο χειρουργός περνά ένα μικρό όργανο οπτικών ινών(που έχει μία μικρή βιντεοκάμερα) που λέγεται ουρητηροσκόπιο μέσω της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστης στον ουρητήρα.
Ο χειρουργός τοποθετεί στη συνέχεια την πέτρα και να την απομακρύνει με μία λαβίδα ή την θρυμματίζει με τη βοήθεια laser. Ένας μικρός σωλήνας(pig tail) ή stent μπορεί να αφεθεί στον ουρητήρα για λίγες μέρες για να βοηθήσει τη ροή των ούρων.
Ελπίδα μέσα από την έρευνα
Νέα φάρμακα και το αναπτυσσόμενο πεδίο της λιθοτριψίας, έχουν βελτιώσει σημαντικά τη θεραπευτική αντιμετώπιση των λίθων των νεφρών. Ακόμα, οι ερευνητές προσπαθούν να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως:
- Γιατί μερικοί άνθρωποι συνεχίζουν να έχουν πέτρες που προκαλούν πόνο (κολικό);
- Πώς είναι δυνατόν να προβλέψει η ιατρική, ποιοι ασθενείς έχουν αυξημένο κίνδυνο για να σχηματίσουν πέτρες;
- Ποιες είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της λιθοτριψίας;
- Ποιά γονίδια παίζουν κάποιο ρόλο στο σχηματισμό πέτρας;
- Ποια είναι η φυσική ουσία(ες) που βρίσκονται στα ούρα και αναστέλλουν τον σχηματισμό πέτρας;
Οι ερευνητές αναπτύσσουν επίσης νέα φάρμακα με λιγότερες παρενέργειες.
Σημεία που πρέπει να θυμάστε
- Ένα άτομο με οικογενειακό ιστορικό λιθίασης ή ατομικό ιστορικό με πάνω από ένα επεισόδιο εμφάνισης πέτρας στα νεφρά, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν ξανά πέτρες.
- Ένα καλό πρώτο βήμα που μπορεί να αποτρέψει το σχηματισμό κάθε είδους πέτρα είναι να πίνετε πολλά υγρά-το νερό είναι το καλύτερο.
- Κάποιος που έχει αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη των λίθων μπορεί να χρειαστεί ορισμένες εξετάσεις αίματος και ούρων για να καθορισθεί ποιοι παράγοντες μπορούν να αλλάξουν για να μειώσουν αυτόν τον κίνδυνο.
- Ορισμένα άτομα θα χρειαστούν φάρμακα για την πρόληψη σχηματισμού λίθων.
- Άτομα με χρόνιες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης πέτρας στα νεφρά και θα χρειαστεί συχνά να αφαιρεθεί η πέτρα, αν ο γιατρός κρίνει ότι η πέτρα προκαλεί τη λοίμωξη. Οι ασθενείς πρέπει να έχουν τακτική μετεγχειρητική παρακολούθηση για να είναι σίγουροι ότι η λοίμωξη έχει εκριζωθεί.
