H Δίαιτα στην αιμοκάθαρση

Ο σκοπός της δίαιτας στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, όταν ο άρρωστος βρίσκεται ήδη στον τεχνητό νεφρό είναι :

1.      Να μειώσει την κατανάλωση ουσιών που δεν μπορούν να απομακρυνθούν, όπως η ουρία, το κάλιο, ο φώσφορος, το αλάτι, το νερό κ.ά., αφού πλέον οι νεφροί δεν λειτουργούν, έτσι ώστε μέχρι να ξανακάνει αιμοκάθαρση, αυτές να μην συγκεντρώνονται στον οργανισμό και του δημιουργούν διάφορα προβλήματα.

2.      Να δώσει στον άρρωστο ουσίες που χρειάζεται για να διατηρηθεί στη ζωή φυσιολογικά (λευκώματα, βιταμίνες, σίδηρο κ.ά.), αλλά και να αναπτυχθεί (θρέψη, παραγωγή αίματος).

3.      Να περιορίσει την καθημερινή λήψη νερού σε μικρές ποσότητες, έτσι ώστε να μην επιβαρύνεται η καρδιά του, με την συνεχή αυτή αύξηση και μείωση του σωματικού του βάρους πέρα από κάποια όρια.

Μία καλά σχεδιασμένη δίαιτα είναι σημαντική για όλους μας, προκειμένου να βελτιώσουμε την υγεία μας. Όταν κάποιος φθάσει σε τελικό στάδιο χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και χρειάζεται αιμοκάθαρση, η δίαιτά του είναι απαραίτητο να αλλάξει. Αυτή αποτελεί ένα πολύ σημαντικό μέρος της θεραπείας των αρρώστων αυτών, όπως είναι σημαντική και σε πρωιμότερα στάδια της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας.

1.2. Τροφές και ουσίες που χρειάζονται προσοχή

1.2.1. Νάτριο και αλάτι

Το νάτριο (αλάτι) είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της ειδικής δίαιτας του αρρώστου που βρίσκεται στην αιμοκάθαρση και η καλή ρύθμισή του είναι απαραίτητη και για τη διατήρηση καλής αρτηριακής πίεσης. Μία από τις βασικές λειτουργίες των νεφρών είναι και η ρύθμιση της ποσότητας του νερού και νατρίου που απομακρύνονται από τον οργανισμό σαν ούρα. Η ποσότητα ούρων που παράγουν εξαρτάται από την ποσότητα νερού που παίρνει ο κάθε ένας μας καθημερινά. Το νάτριο είναι στοιχείο που βρίσκεται φυσιολογικά στον οργανισμό μας και χρησιμεύει σαν σφουγγάρι, ώστε εξ αιτίας του να συγκρατείται και νερό. Όταν στον οργανισμό μπαίνουν μεγάλες ποσότητες αλατιού, αυτός αναγκάζεται να κρατήσει και ανάλογη ποσότητα νερού, το οποίο όπως είναι φυσικό προστίθεται στην κυκλοφορία, αφού οι νεφροί δεν μπορούν να το απομακρύνουν με τα ούρα. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι να αποβάλλουμε το νερό από τον οργανισμό με την αιμοκάθαρση, αυτό θα κυκλοφορείται από την καρδιά συνεχώς, με αποτέλεσμα αυτή να κουράζεται και να ταλαιπωρείται άσκοπα.

Στην περίπτωση που αυξηθεί αρκετά το νερό αυτό στον οργανισμό, εμφανίζεται σαν οίδημα (πρήξιμο) και αύξηση της αρτηριακής πίεσης ή σαν πνευμονικό οίδημα με δύσπνοια και εύκολη κούραση (καρδιακή ανεπάρκεια). Το πόσο πολύ επηρεάζει το αλάτι και το νερό τις δυνατότητες του αρρώστου, φαίνεται από το πόσο γρήγορα αλλάζει η εικόνα του, όταν του αφαιρεθεί το νερό που πλεονάζει με το φίλτρο. Έτσι άρρωστος που δεν μπορούσε να βαδίσει εξ αιτίας της δύσπνοιας και δεν είχε το κουράγιο να μιλήσει, όσο είχε το πνευμονικό οίδημα, μετά από λίγη ώρα στο μηχάνημα, είναι έτοιμος να φύγει από το νοσοκομείο μόνος του περπατώντας. Φυσικά είναι περιττό να τονιστεί ότι πάρα πολλές φορές η αυξημένη αρτηριακή πίεση των αρρώστων που κάνουν τεχνητό νεφρό μειώνεται στα φυσιολογικά επίπεδα, με μόνη τη μείωση του αλατιού και του νερού που παίρνουν καθημερινά.

Ποια είναι όμως η ποσότητα αλατιού που επιτρέπεται να παίρνει κάθε αιμοκαθαιρόμενος άρρωστος καθημερινά; Όλοι συμφωνούν ότι αυτή δεν πρέπει να ξεπερνά τα 60-80 mEq (3.5-4.5 gr) και αντιστοιχεί στην ποσότητα που λαμβάνετε από τις τροφές, όταν δεν βάζουμε καθόλου αλάτι. Οι παρακάτω αφορισμοί μπορούν να περιορίσουν την ποσότητα αυτή :

¨ Μη βάζετε στο τραπέζι σας αλατιέρα

¨ Οι κονσερβοποιημένες τροφές έχουν συνήθως πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και γι' αυτό είναι καλό να τις ελέγχετε πριν τις καταναλώσετε

¨ Να αποφεύγετε κράκερ, τσιπς και οτιδήποτε άλλο περιέχει σίγουρα μεγάλη ποσότητα νατρίου

¨ Να χρησιμοποιείτε φρέσκο κρέας, πουλερικά και ψαρικά. Να αποφεύγετε καπνιστά και αλατισμένα κρέατα ή ψάρια, όπως επίσης και το μπέικον

1.2.1.1. Αλάτι τροφών

Αρχικά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τις έννοιες αλάτι και νάτριο. Αν και δεν είναι ίδιες στην καθημερινή πράξη όταν μιλάμε για νάτριο, εννοούμε το αλάτι (επειδή αυτό ονομάζεται χλωριούχο νάτριο). Το αλάτι δηλαδή είναι ταυτόσημο με το νάτριο και είναι η συχνότερη μορφή με την οποία υπάρχει το νάτριο στις τροφές. Μία δίαιτα χαμηλή σε νάτριο έχει φυσικά και λίγο αλάτι. Ωστόσο νάτριο υπάρχει στις τροφές και με άλλες μορφές, όπως σαν σόδα του φαγητού ή στα αεριούχα ποτά σαν ανθρακικό, σαν συντηρητικό τροφών κ.ά.. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι σημαντική πηγή αλατιού είναι και το ψωμί (αυτό που πουλιέται στην αγορά έχει αρκετό αλάτι). Είναι λοιπόν καλό ο άρρωστος να καταναλώνει λίγο ψωμί ή να βρίσκει ανάλατο, οπότε τότε θα μπορεί να καταναλώνει την ποσότητα που του επιτρέπεται.

Οι τροφές που γράφονται αμέσως παρακάτω περιέχουν πολύ μεγάλες ποσότητες νατρίου.

α. Γαλακτοκομικά προϊόντα

        -Τυρί ­­

β. Λίπη

        -Μαργαρίνη και βούτυρο (αλατισμένα) ­­

γ. Κρέατα, ψαρικά

        -Συντηρημένο κρέας­­­

        -Κονσέρβες κρέατος (ζαμπόν, σαλάμι κ.ά.) ­­­­

        -Κονσέρβες ψαριών (σολομός, τόνος, σαρδέλα) ­­­

        -Θαλασσινά (στρείδια, μύδια, καβούρια) ­­

        -Κρεατόπιτες ­­­

δ. Λαχανικά

        -Συντηρημένα μανιτάρια, φασολάκια ­­­

        -Πολτός και σάλτσα τομάτας ­­­

        -Τουρσί ­­­­

ε. Σούπες

        -Κύβοι σούπας ­­­­

        -Σούπες σε σκόνη ­­­­

στ. Καρυκεύματα

        -Αλάτι σέλινου ­­­­

        -Αλάτι σκόρδου ­­­­

        -Κρεμμύδι ­­­­

        -Αλάτι θαλασσινό ­­­­

ζ. Διάφορα παράγωγα

        -Μπισκότα ­­­

        -Λαδολέμονο ­­­

        -Αλατισμένα κράκερ, popcorn, ξηροί καρποί ­­­­

        -Αλατισμένο κολατσιό (πατατάκια) ­­­­

        -Σάλτσες ­­

η. Συντηρητικά τροφών

        -Σόδα φαγητού ­­­­

        -Σαλαμούρα ­­­­

        -NaCI (αλάτι) ­­­­

(όπου ­­­­>30 mEq, ­­­=10-30 mEq, ­­=3-10 mEq, ­<3 mEq)

1.2.1.2. Πως γνωρίζουμε αν μία συσκευασμένη τροφή έχει αλάτι;

Είναι σημαντικό να διαβάζουμε τις ετικέτες των τροφών (όταν υπάρχουν), για να γνωρίζουμε καλύτερα το πραγματικό τους περιεχόμενο σε νάτριο. Τα συστατικά του προϊόντος είναι γραμμένα σε λίστα πάνω στην ετικέτα του, σύμφωνα με την περιεκτικότητά τους σ' αυτό (στη λίστα πρώτο γράφεται το συστατικό που περιέχεται στη μεγαλύτερη ποσότητα). Εάν μία τροφή είναι πλούσια σε νάτριο ή ένα καρύκευμα βρίσκεται στη λίστα σε μία από τις τρεις πρώτες θέσεις, το προϊόν είναι πιθανό να περιέχει πολύ μεγάλες ποσότητες νατρίου, λ.χ. προϊόν που έχει την παρακάτω σύσταση : εμπλουτισμένο άλευρο σιταριού, αλάτι, λαχανικά, μαγιά και ανθρακικό νάτριο, περιέχει πολύ νάτριο.

Μερικές φορές συναντάμε όρους που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την ποσότητα νατρίου σε ένα προϊόν, όπως "χαμηλό νάτριο" και "χωρίς νάτριο". Οι όροι αυτοί μπορεί να μας μπερδέψουν. Αμέσως παρακάτω γράφονται μερικοί όροι, που βρίσκονται γραμμένοι πάνω σε συσκευασίες διαφόρων τροφών και εξηγείται κάθε ένας από αυτούς.

α. Μη αλατισμένο ή χωρίς να προστεθεί αλάτι : Σημαίνει ότι το προϊόν έχει συντηρηθεί ή έχει παρασκευασθεί χωρίς αλάτι

β. Ελεύθερο νατρίου : Σημαίνει ότι το προϊόν έχει λιγότερο από 5 mg νατρίου ανά συσκευασία

γ. Πολύ χαμηλό νάτριο : Σημαίνει ότι το προϊόν περιέχει λιγότερο από 35 mg νατρίου ανά συσκευασία

δ. Χαμηλό νάτριο : Σημαίνει ότι το προϊόν περιέχει λιγότερο από 140 mg νατρίου ανά συσκευασία

ε. Μειωμένο νάτριο : Σημαίνει ότι το προϊόν περιέχει το πολύ το 25% του νατρίου ή και λιγότερο απ' αυτό που βρίσκεται στο φυσικό προϊόν

Όλες αυτές οι πληροφορίες βοηθούν όχι μόνο το γιατρό και το διαιτολόγο, αλλά και τον άρρωστο έτσι ώστε να γνωρίζει τις ποσότητες νατρίου που παίρνει όταν χρησιμοποιήσει τις τροφές αυτές.

1.2.1.3. Μαγείρεμα χωρίς αλάτι

Το μαγείρεμα χωρίς αλάτι χρειάζεται υπομονή και κάποια πρακτική εξάσκηση, ιδιαίτερα όταν κάποιος δεν είναι συνηθισμένος να μαγειρεύει κατά τον τρόπο αυτό. Όμως με λίγη φαντασία και κάποια βοήθεια θα διαπιστώσετε ότι είναι αρκετά εύκολο να παρασκευάσετε ένα φαγητό με λίγο αλάτι (με λίγο νάτριο δηλαδή), το οποίο θα αρέσει σ' όλη την οικογένεια.

Το πρώτο βήμα στην παρασκευή ενός φαγητού με λίγο νάτριο είναι η καταγραφή των προϊόντων τα οποία χρησιμοποιούνται συνήθως κατά την παρασκευή του. Νάτριο και μίγματα νατρίου, συντηρημένες τροφές και σούπες σε σκόνη, σάλτσα τομάτας, μουστάρδα, κ.ά. αποτελούν πηγές νατρίου, οι οποίες συνήθως βρίσκονται σε πολλές κουζίνες και πρέπει να αποφεύγονται.

Εμπορικά μίγματα από βότανα και μπαχαρικά είναι διαθέσιμα σε πολλές συσκευασίες και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντικαταστήσουν τη γεύση του αλατιού. Εάν θέλετε, προσπαθήστε να κάνετε το δικό σας μίγμα από μπαχαρικά και θα έχετε έτσι ένα νέο, που θα σας βοηθήσει να αρχίσετε.

Χυμός λεμονιού, επιτραπέζια κρασιά, ξύδι και άλλα καρυκεύματα μπορούν να δώσουν γεύση στις τροφές (μία μικρή ποσότητα ζάχαρης που προστίθεται κατά την ώρα του μαγειρέματος, αποτελεί έναν άλλο τρόπο βελτίωσης της γεύσης). Τοματοπολτός (ο οποίος περιέχει μικρή ποσότητα νατρίου), όταν διαλύεται με νερό, αποτελεί καλό υποκατάστατο, γι' αυτούς που θέλουν και αρέσουν τη σάλτσα τομάτας. Μπορεί λοιπόν ο τοματοπολτός να ανακατευθεί με αρκετό νερό (μία συσκευασία τοματοπολτού με δύο κανάτες νερού) και να αποδώσει ένα διάλυμα, το οποίο τελικά διατηρεί τη γεύση της σάλτσας, ενώ περιέχει μικρή μόνο ποσότητα νατρίου.

Όσον αφορά στα κρέατα αξίζει να γνωρίζετε ότι σκληρά κομμάτια γίνονται τρυφερά και πιο γευστικά, αν πριν από το μαγείρεμα χτυπηθούν, γαρνιριστούν και παραμείνουν στο ψυγείο όλο το βράδυ, μέσα σε ένα καλυμμένο δοχείο.

1.2.1.4. Γενικές οδηγίες

Ψάξτε και βρείτε στα ράφια των καταστημάτων τροφίμων προϊόντα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Έτοιμα καρυκεύματα με μικρή περιεκτικότητα σε νάτριο, σάλτσες και σούπες βρίσκονται εύκολα σαν βιομηχανικά προϊόντα.

Μπορείτε να αποφύγετε τα προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο και να πετύχετε μία γεύση σαν αυτή του αλατιού, αν αντικαταστήσετε το αλάτι (χλωριούχο νάτριο), με ένα άλας καλίου (χλωριούχο κάλιο), αλλά αυτό μην το επιχειρήσετε, γιατί το πολύ κάλιο είναι θανατηφόρο για τους αρρώστους με νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου.

Είναι φυσικό στην αρχή να προσπαθήσετε να ξεχάσετε τη γεύση του αλατιού. Μην τρομάζετε στην ιδέα αυτή και διατηρείστε την ψυχραιμία σας. Έρευνες έδειξαν ότι η γεύση για το αλάτι, είναι κάτι το επίκτητο και ότι γίνεται λιγότερο έντονη μετά από λίγους μήνες στέρησής του. Ζήστε με λιγότερο αλάτι και θα εκπλαγείτε, επειδή τότε θα διαπιστώσετε ότι οι κανονικά αλατισμένες τροφές που χρησιμοποιούσατε, τώρα σας φαίνονται υπερβολικά αλμυρές.

Η αλλαγή στον τρόπο που φτιάχνετε το φαγητό σας, πιθανά να επηρεάσει και τα άλλα μέλη της οικογένειάς σας. Εάν είναι εύκολο, προσπαθήστε να αποφύγετε να μαγειρεύετε ειδικό φαγητό ξεχωριστά. Μαγειρέψτε ένα καλοψημένο φαγητό, χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο και άφησε τους υπόλοιπους της οικογένειας να προσθέσουν αλάτι στο τραπέζι εάν το επιθυμούν. Αν προσπαθήσετε να αλλάξετε σημαντικά τον τρόπο ζωής σας, είναι γνωστό ότι πολλές φορές είναι δύσκολο. Ακόμη και αυτοί που έχουν την διάθεση να το κάνουν, μερικές φορές επιτρέπεται να φάνε κάτι που απαγορεύεται, αφού ορισμένες τροφές γίνονται ξαφνικά πιο επιθυμητές, απλά επειδή δεν επιτρέπεται να τρώγονται. Ακόμη και σ' αυτές τις περιπτώσεις εμείς είμαστε πρόθυμοι να σας βοηθήσουμε. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι να περιορίσετε τις περιπτώσεις που θα θέλετε να ξεφύγετε από το διαιτολόγιό σας (λ.χ. μία φορά την εβδομάδα αντί για μία φορά την ημέρα).

1.2.1.5. Φαγητό έξω από το σπίτι

Στην προσπάθεια να προσαρμοστείτε στο νέο τρόπο ζωής, πιθανό να αντιμετωπίσετε πρόβλημα με τα γεύματά σας, όταν θέλετε να φάτε κάτι έξω από το σπίτι. Αν σκεφθείτε λίγο πριν παραγγείλετε, μπορείτε να απολαύσετε ένα ευχάριστο γεύμα, διατηρώντας την πρόσληψη νατρίου μέσα σε φυσιολογικά για σας όρια.

Όταν είναι εύκολο, προτιμήστε ένα εστιατόριο το οποίο να προσφέρει μεγάλη ποικιλία φαγητών για να μπορέσετε να διαλέξετε. Ζητήστε φαγητά που φτιάχτηκαν χωρίς σάλτσα ή πρόσθεση ψωμιού και οπωσδήποτε παρακαλέστε το φαγητό σας να το ετοιμάσουν χωρίς να βάλουν αλάτι. Ακόμη, να θυμάστε ότι τα εστιατόρια που προσφέρουν γρήγορο φαγητό, έχουν φαγητά με μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι, γι’ αυτό μάθετε να περιμένετε να φτιαχτεί μετά από λίγα λεπτά κάτι ξεχωριστό για σας, χωρίς αλάτι.

1.2.1.6. Προτάσεις

Κρέας ψημένο σε σχάρα (όχι μπιφτέκι, στο οποίο όπως είναι γνωστό έχει προστεθεί ψωμί) και ψάρια που κάνουν θαυμάσιες σούπες, αποτελούν μερικές από τις καλές επιλογές, που έχετε όταν τρωτε έξω. Αποφύγετε τις σάλτσες και χρησιμοποιήστε αν θέλετε πιπέρι ή ζητήστε ένα φρέσκο λεμόνι.

Ζητήστε για σαλάτα βρασμένα ή αχνισμένα λαχανικά. Διαλέξτε κάτι που σερβίρεται χωρίς τυρί ή σάλτσα.

Φρέσκα φρούτα μπορούν να αποτελέσουν το επιδόρπιο.

Αν παρά τις καλές σας προσπάθειες βρεθείτε σε κάποιο εστιατόριο, όπου οι τροφές με μικρή περιεκτικότητα σε αλάτι είναι λιγοστές (όπως λ.χ. σε κινέζικο ή σε πιτσαρία), ζητείστε να δείτε ποια φαγητά τους είναι δυνατό να φτιαχτούν χωρίς αλάτι. Παραγγείλετε πίτσα με χάμπουργκερ αντί για λουκάνικο και φάτε μόνο ένα ή δύο κομμάτια.

Με λίγη προνοητικότητα και καλό σχεδιασμό, τρώγοντας έξω μπορείτε να συνεχίσετε να έχετε ευχάριστες ευκαιρίες για εξόδους με παρέες, ενώ είστε σε δίαιτα με χαμηλό νάτριο.

1.2.2. Νερό

Ο έλεγχος των υγρών που παίρνετε καθημερινά. ,έχει πολύ μεγάλη σημασία, όταν κάνετε αιμοκάθαρση. Όταν οι νεφροί σας δεν μπορούν να βγάλουν ούρα, η ποσότητα των υγρών που κερδίζετε καθημερινά πρέπει να είναι μειωμένη. Βέβαια θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα ότι όταν τρωτε ελάχιστο ή καθόλου αλάτι, σχεδόν δεν διψάτε καθόλου.

Όταν λοιπόν οι νεφροί σας δε λειτουργούν, είναι φυσικό να μη μπορούν να σας απαλλάξουν από το επί πλέον νερό και νάτριο (αλάτι), που έχετε πάρει. Για το λόγο αυτό κερδίζοντας βάρος από αιμοκάθαρση σε αιμοκάθαρση, σιγά-σιγά δημιουργείται οίδημα (πρήξιμο), το οποίο εμφανίζεται χαμηλά στα πόδια, στο πρόσωπο και βέβαια στην κοιλιά και στην πλάτη, αν το νερό που έχει κατακρατήσει ο οργανισμός σας είναι πολύ.

Επειδή η ποσότητα νερού που επιτρέπεται να πίνετε καθημερινά είναι συγκεκριμένη και κανείς δεν πρέπει να σας την αυξάνει, τονίζω ότι είναι λάθος κάποιος γιατρός να κάνει τον καλό, επιτρέποντάς σας να πίνετε αρκετό νερό. Αυτό κάνει μεγάλο κακό στην καρδιά σας και φυσικά κάποια ημέρα θα το καταλάβετε και εσείς. Βέβαια όταν αντιληφθείτε το μέγεθος της καταστροφής που προκαλέσατε με το να πίνετε πολύ νερό από αιμοκάθαρση σε αιμοκάθαρση, θα είναι πλέον αργά και κανένας δε θα μπορεί να σας βοηθήσει.

Η ακριβής ποσότητα νερού που μπορεί να παίρνει κάθε άρρωστος που κάνει τεχνητό νεφρό είναι 500 ml (δύο ποτήρια νερού) + όγκος των ούρων της προηγούμενης ημέρας ή με άλλα λόγια πρέπει το νερό που επιτρέπεται να να μην αυξάνει το βάρος σας πάνω από ένα κιλό παίρνετε από αιμοκάθαρση σε αιμοκάθαρση. Το καλοκαίρι όταν ιδρώνετε αρκετά, μπορείτε φυσικά να πίνετε λίγο περισσότερο νερό, ανάλογα με το πόσο ιδρώνετε. Πρέπει ακόμα να γνωρίζετε ότι η ποσότητα του νερού που περιέχεται σε ένα καθημερινό διαιτολόγιο είναι περίπου 1 λίτρο (νερό των τροφών), χωρίς να περιλαμβάνονται σ’ αυτή τα υγρά που πίνετε υπό μορφή νερού ή ποτών.

Από τα διάφορα ποτά και υγρά πιόματα απαγορεύονται οι χυμοί των φρούτων (πορτοκαλάδες, λεμονάδες), η μπύρα, το κακάο, η σοκολάτα, η κόκα κόλα, και ο νες καφέ, γιατί περιέχουν κάλιο. Τα πυκνά οινοπνευματώδη ποτά όπως το ουίσκι, το κονιάκ, το ούζο, η βότκα, το τζιν, η ρακί, κ.ά. επιτρέπονται σε μικρές ποσότητες, δηλαδή 1 έως 2 ποτά την ημέρα.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

¨ Κάθε πρωί να γεμίζετε μία κανάτα ή ένα μπουκάλι με νερό και να πίνετε μόνο από αυτό. Έτσι θα ξέρετε καθημερινά πόσο νερό ήπιατε

¨ Κολλήστε στην πόρτα του ψυγείου σας ένα χαρτί όπου θα γράφετε κάθε φορά την ποσότητα του νερού που ήπιατε

¨ Πίνετε πάντα νερό με μικρό ποτήρι

¨ Να αποφεύγετε τροφές με πολύ αλάτι, γιατί έτσι θα μειώσετε τη δίψα σας

¨ Στα μεταξύ των γευμάτων διαστήματα να τρωτε φρούτα (όσα επιτρέπονται) και τροφές παγωμένες

¨ Όταν διψάτε και θέλετε να πιείτε νερό, να υγραίνετε το στόμα σας με φέτες λεμονιού

¨ Να παίρνετε τα φάρμακά σας με το νερό των γευμάτων σας

¨ Προσπαθήστε να διατηρήσετε τον εαυτό σας όσο γίνεται ενεργητικό και δραστήριο

¨ Βάλτε σαν στόχο να κερδίσετε μόνο μισό κιλό κάθε ημέρα

¨ Να ξεπλένετε το στόμα σας με νερό, αλλά να θυμάστε στο τέλος να το πετάτε και να μη το καταπίνετε

¨ Να χρησιμοποιείτε μαστίχα, δυόσμο ή να μασάτε ζαχαρωτά τα οποία ανακουφίζουν από τη δίψα

¨ Το χειμώνα βάλτε πάνω στη φωτιά μία κατσαρόλα με νερό, έτσι  ώστε να παράγονται υδρατμοί, οι οποίοι θα υγραίνουν τον χώρο που κάθεστε, με σκοπό να βοηθήσετε έτσι το ξηρό σας στόμα

¨ Μείνετε έξω ή μακριά από χώρους που θεωρείτε ότι σας κάνουν να πίνετε μεγάλες ποσότητες υγρών (λ.χ. κουζίνα, λουτρό)

1.2.3. Λευκώματα

Όταν κάνετε αιμοκάθαρση, η ποσότητα των λευκωμάτων της δίαιτας γενικά είναι αυξημένη. Τώρα οι νεφροί δεν είναι ολοκληρωτικά υπεύθυνοι για την αφαίρεση και απομάκρυνση από τον οργανισμό των άχρηστων προϊόντων, που προέρχονται από τα λευκώματα των τροφών, οπότε μπορείτε να τρωτε μεγαλύτερες ποσότητες. Ακόμη, δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι οι ανάγκες σας σε λευκώματα τώρα είναι μεγαλύτερες. Υπολογίζεται ότι χρειάζεστε 1.0-1.2 γραμμάρια λευκώματος για κάθε κιλό σωματικού σας βάρους και ποτέ λιγότερο από 1.0 γραμμάριο για κάθε κιλό σωματικού βάρους την ημέρα.

Τα λευκώματα ή πρωτείνες χρειάζονται για να διατηρηθείτε καλά η υγεία μας και για να κατασκευαστούν οι ιστοί του σώματος μας, όπως οι μύες, το δέρμα, τα μαλλιά κ.ά. Τα λευκώματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την αύξηση και ανάπτυξη του οργανισμού (σε νεαρούς και έφηβους), αλλά επίσης χρειάζονται και για την ανακατασκευή των ιστών. Τα λευκώματα παράγονται από μικρά δομικά συστατικά, τα αμινοξέα. Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά αμινοξέα που βρίσκονται στις λευκωματούχες τροφές, αν και ο οργανισμός μας μπορεί να κατασκευάσει μερικά από αυτά, χρησιμοποιώντας συστατικά που προέρχονται από τα λίπη και τα ζάχαρα.

Είναι πολύ σημαντικό στις τροφές σας να περιέχονται τα αμινοξέα, τα οποία ο οργανισμός δε μπορεί να φτιάξει μόνος του. Μερικές λευκωματούχες τροφές περιέχουν όλα αυτά τα αμινοξέα (δηλαδή αυτά που ονομάζονται απαραίτητα) και αυτές ονομάζονται "πλήρεις" ή τροφές με πρωτείνες υψηλής βιολογικής αξίας (ΥΒΑ) ή ποιότητας. Υψηλής ποιότητας πρωτείνες είναι το αυγό, το κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, το γάλα, το τυρί, κ. ά. Ξερά κουκιά, λαχανικά, σιτηρά και δημητριακά περιέχουν επίσης λεύκωμα, όμως αυτό δεν έχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός και ονομάζονται τροφές με πρωτείνες χαμηλής αξίας (ΧΒΑ) ή ποιότητας ή "μη πλήρεις". Και τα δύο είδη πρωτεϊνών, τόσο τα χαμηλής, όσο και τα υψηλής ποιότητας πρέπει να περιλαμβάνονται στη δίαιτά σας, προτεραιότητα όμως πρέπει να δίνετε στις πρωτείνες υψηλής ποιότητας. Ειδικότερα θα πρέπει το 70-75% του λευκώματος που παίρνετε καθημερινά να προέρχεται από τροφές με υψηλής βιολογικής αξίας, δηλαδή να είναι ζωικής προέλευσης.

1.2.3.1. Ισοδύναμα πρωτεϊνών

Ισοδύναμο είναι μία μονάδα μέτρησης των τροφών. Με το ισοδύναμο μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις διάφορες τροφές στις σωστές αναλογίες και κυρίως να έχετε διάφορες εναλλακτικές λύσεις στο μενού.

Παρακάτω γράφονται μερικά ισοδύναμα πρωτεϊνών για να μπορέσετε εύκολα να μετατρέψετε τα διάφορα είδη λευκωμάτων, χωρίς να ξεφεύγετε από τη συνολική ποσότητα που μπορείτε να πάρετε ανά ημέρα.

6 γραμ. λευκώματος (υψηλής βιολογικής αξίας) περιέχονται σε:

         25 γραμμάρια  μαγειρεμένου κρέατος

         30 γραμμάρια μαγειρεμένου ψαριού

        180 ml γάλακτος (1 φλιτζάνι)

           1 αυγό

         25 γραμμάρια τυρί (ξαλμυρισμένο)

           1 μεγάλο λουκάνικο

2 γραμ. λευκώματος (χαμηλής βιολογικής αξίας) περιέχονται σε :

         30 γραμμάρια ψωμιού (1 φέτα)

          4 απλά μπισκότα

         30 γραμμάρια πάστας

        100 γραμμάρια πατάτες (2 πατάτες μεγέθους αυγού)

        100 γραμμάρια βρασμένο ρύζι (3 κουταλιές σούπας)

         50 γραμμάρια βρασμένα ζυμαρικά

1.2.4. Φώσφορος

Ο φώσφορος είναι ένα στοιχείο το οποίο μαζί με το ασβέστιο είναι πολύ σημαντικά για την κατασκευή των οστών (κοκάλων) και τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση. Πολλές από τις τροφές που προτιμάτε μπορεί να είναι πλούσιες σε φώσφορο. Γενικά οι περισσότερες τροφές που είναι πλούσιες σε λεύκωμα έχουν και πολύ φώσφορο και γι' αυτό πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωσή τους.

Η ποσότητα φωσφόρου που προσλαμβάνετε καθημερινά, είναι ένα μέρος της δίαιτάς σας, όταν κάνετε τεχνητό νεφρό. Όσο σημαντικά είναι τα χαμηλά επίπεδα του φωσφόρου στη διατήρηση των κοκάλων σας σε καλή κατάσταση, τόσο σημαντικές είναι και οι ανάγκες για συμπληρωματική λήψη ασβεστίου. Αυτά τα δυο μαζί (χαμηλός φώσφορος και αυξημένο ασβέστιο τροφής) είναι ουσιαστικά για να εμποδίζουν την εμφάνιση αρρώστιας από τα κόκαλά σας.

Οι νεφροί είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση της ισορροπίας φωσφόρου-ασβεστίου, όταν λειτουργούν φυσιολογικά, αποβάλλουν στα ούρα την ποσότητα που περισσεύει. Μικρότερες επίσης ποσότητες φεύγουν από τον οργανισμό με τα κόπρανα. Σε περίπτωση όμως νεφρικής ανεπάρκειας τελικού σταδίου, οι νεφροί δε μπορούν να αποβάλλουν φώσφορο, ώστε να διατηρείται η ισορροπία, με αποτέλεσμα τα επίπεδά του στο αίμα να ανεβαίνουν και την ίδια στιγμή τα επίπεδα του ασβεστίου να πέφτουν. Τότε οι παραθυρεοειδείς αδένες που βρίσκονται στο λαιμό, "αντιλαμβάνονται" το χαμηλό ασβέστιο και απελευθερώνουν μία ουσία την παραθορμόνη, που προσπαθεί να κρατήσει το ασβέστιο του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα. Ο ένας από τους τρόπους με τον οποίο η παραθορμόνη το πετυχαίνει αυτό, είναι τραβώντας το ασβέστιο από τα κόκαλα στο αίμα. Όσο αυτή η διαδικασία βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία, τα κόκαλα γίνονται αδύνατα και αυξάνεται έτσι η πιθανότητα για κατάγματα. Εφόσον οι διαταραχές αυτές δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα και ικανοποιητικά η αρρώστια από τα κόκαλα συνεχίζει, οπότε μετά από λίγα χρόνια εμφανίζεται πόνος στα κόκαλα και τις αρθρώσεις. Τέλος θα πρέπει να ξέρετε ότι μερικές φορές ο υψηλός φώσφορος προκαλεί φαγούρα στο δέρμα.

Ευτυχώς τα επίπεδα του φωσφόρου στο αίμα μπορεί να ρυθμιστούν, έτσι ώστε η αρρώστια από τα κόκαλα να αποφευχθεί ή να ελαχιστοποιηθεί. Όταν σχεδιάζετε λοιπόν τα γεύματά σας, κανονίστε ώστε να περιέχουν λιγότερο τις τροφές που είναι πλούσιες σε φώσφορο. Τροφές πλούσιες σε φωσφόρο είναι οι παρακάτω :

¨ Κρέας, ψάρια, πουλερικά

¨ Συκώτι, νεφροί, καρδιά, cornbeef

¨ Γάλα (φρέσκο, εβαπορέ, συμπυκνωμένο)

¨ Τυρί, γιαούρτι, παγωτό, κρέμα

¨ Αυγά, αυγοτάραχο

¨ Προϊόντα σόγιας

¨ Ξηροί καρποί (όλοι)

¨ Ξερή φάβα, φακές, κουκιά, σιτηρά (ψωμί ολικής αλέσεως)

¨ Καβούρια, γαρίδες, καραβίδες, στρείδια, μύδια

¨ Κόκα-κόλα, νες καφέ, γκοφρέτες

¨ Σοκολάτα, κακάο, οβομαλτίνη

Για τις τροφές που περιέχουν πολύ φώσφορο είναι δύσκολο να βρείτε  υποκατάστατα. Φροντίστε πάντως να πίνετε καθημερινά περίπου 200 ml γάλα (1 φλιτζάνι) και να αποφεύγετε όσο μπορείτε το τυρί (επιτρέπεται να τρωτε το πολύ 50 gr την εβδομάδα).

Είναι λοιπόν αδύνατο ακόμη και με δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε φώσφορο, να εξαλειφθεί αυτός τελείως από το διαιτολόγιο, αφού σχεδόν όλες οι τροφές περιέχουν κάποια ποσότητά του. Γι' αυτό το λόγο παίρνετε κάποια ειδικά φάρμακα, τα οποία συνδέονται με το φώσφορο των τροφών στο έντερο, ώστε αυτός να αφαιρείται από τον οργανισμό μαζί με τα κόπρανα και να αποφεύγεται έτσι η απορρόφησή του. Υπάρχουν πολλά τέτοια φάρμακα, όπως το Alu-Cap, το Pepsamar κ.ά. Προϊόντα ασβεστίου, όπως το Titralac, το Calcioral, το Αlcamex κ.ά. βοηθούν επίσης στο να ελαττώσουν το φώσφορο, αφού συνδέονται μαζί του, όμως μπορεί να ανεβάσουν πολύ το ασβέστιο στο αίμα, ειδικά όταν παίρνετε και βιταμίνη D (Οne-alpha κ.ά.). Είναι πολύ σημαντικό να παίρνετε τα φάρμακα που δεσμεύουν το φώσφορο στο μέσο των γευμάτων ή αμέσως μετά, έτσι ώστε αυτά να βρίσκονται στο στομάχι σας μαζί με την τροφή και να έχουν τη δυνατότητα να συνδέσουν το φώσφορο. Όταν φυσικά τα πάρετε με άδειο στομάχι έχουν μικρή επίδραση πάνω στη μείωση της απορρόφησης του φωσφόρου. Είναι ακόμη πολύ σημαντικό να κατανέμετε τη λήψη των φαρμάκων αυτών κατάλληλα, δηλαδή τα γεύματα με τον περισσότερο φώσφορο να συνοδεύονται από λήψη μεγαλύτερης ποσότητας από τα φάρμακα αυτά.

Τελικά το να ακολουθείτε τις οδηγίες που σας δίδονται είναι το καλύτερο που θα μπορούσατε να κάνετε, για να αναστείλετε την εμφάνιση προβλημάτων από τα κόκαλα.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Τα δεσμευτικά του φωσφόρου :

¨ Να παίρνονται κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά τα γεύματα

¨ Να παίρνονται ακόμη κι αν δεν πήρατε ένα γεύμα

¨ Να μη τα διακόπτετε χωρίς ιατρική εντολή

¨ Μερικές φορές προκαλούν δυσκοιλιότητα. Αν συμβεί κάτι τέτοιο να το αναφέρετε στο γιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε καθαρτικά

¨ Μη ξεχνάτε να τα παίρνετε όταν κάνετε αιμοκάθαρση. Αυτά δεν απομακρύνονται με το φίλτρο της αιμοκάθαρσης

1.2.5. Κάλιο

Το κάλιο είναι μέταλλο το οποίο βοηθάει τους μύες, τα νεύρα και άλλους ιστούς να δουλεύουν σωστά. Μία από τις πιο σημαντικές δουλειές των νεφρών είναι να διατηρούν σε σωστά επίπεδα το κάλιο του οργανισμού και για το λόγο αυτό όταν η νεφρική λειτουργία χαθεί, το κάλιο μαζεύεται στον οργανισμό και δεν μπορεί να απομακρυνθεί (τα επίπεδά του ανεβαίνουν επικίνδυνα). Η ρύθμιση του καλίου είναι πολύ σημαντική στους άρρωστοι που χρειάζονται αιμοκάθαρση. Εάν ο περιορισμός του καλίου ήταν απαραίτητος στα πρώιμα στάδια της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας, αυτό το θέμα από εδώ και πέρα αποτελεί ένα μεγάλο και πολύ σημαντικό μέρος της δίαιτάς σας.

Πρέπει ωστόσο να γνωρίζετε ότι το κάλιο όπως αναφέρθηκε είναι υπεύθυνο για τη φυσιολογική λειτουργία των μυών. Θυμηθείτε επίσης ότι η καρδιά είναι και αυτή ένας μυς και όπως είναι λογικό το κάλιο μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της. Έτσι το κάλιο σε αρρώστους που δεν έχουν νεφρική λειτουργία, μπορεί να δράσει σαν "τοξικό δηλητήριο", όταν ανεβαίνουν τα επίπεδά του στο αίμα. Αυτό το καταλαβαίνετε σαν μυϊκή αδυναμία, ατονία, ανωμαλίες στους χτύπους της καρδιάς (συνήθως βραδυκαρδία) κ.ά. Η υπερκαλιαιμία εκτός του ότι δεν έχει κάποια άλλα προειδοποιητικά σημεία, πρέπει να γνωρίζετε ότι μπορεί να οδηγήσει και σε ξαφνικό θάνατο.

Το κάλιο βρίσκεται φυσιολογικά σε όλες σχεδόν τις τροφές, αλλά σε πολύ μεγάλες ποσότητες στα φρούτα, τους χυμούς, τα λαχανικά και το γάλα. Υποκατάστατα αλατιού (ουσίες που υποκαθιστούν το αλάτι δίνοντας γεύση αλατιού στην τροφή), τροφές χωρίς αλάτι, baking powder και κάποιες τροφές χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, περιέχουν μεγάλες ποσότητες καλίου. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντικό να διαβάζετε τις ετικέτες των τροφών και όταν διαπιστώνετε ότι έχουν πολύ κάλιο να τις αποφεύγετε.

1.2.5.1. Τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε κάλιο

Αμέσως παρακάτω γράφονται τροφές που περιέχουν μεγάλες ποσότητες καλίου.

α. Λαχανικά

        · σπανάκι

        · μανιτάρια

        · πατάτες (με φλούδες), τσιπς

        · κονσέρβες όσπριων

        · λάχανα

        · ξερά κουκιά

        · γλυκιά πατάτα, πατάτα σε πουρέ

        · ντομάτα, σάλτσα ντομάτας, χυμός ντομάτας

β. Φρούτα

        · μπανάνα

        · πορτοκάλια, χυμοί πορτοκαλιού

        · ροδάκινα φρέσκα

        · βερίκοκο, χυμός βερίκοκου

        · αβοκάντο

        · πεπόνι, καρπούζι

        · αποξηραμένα φρούτα

        · σύκα

        · γκρεϊπφρουτ

        · δαμάσκηνα, χυμός δαμάσκηνου

        · σταφίδα

γ. Διάφορα

        · μπύρα, κρασί, τσέρι, λικέρ

        · νες καφέ, σιρόπι ζάχαρης, τσάι

        · γάλα (εβαπορέ ή συμπυκνωμένο)

        · υποκατάστατα αλατιού, καυτερά

        · ξηροί καρποί, βούτυρο από αράπικο φιστίκι

             · σοκολάτα, ρόφημα σοκολάτας, καραμέλες, κόκα-κόλα

Μπορείτε να φάτε ειδικά τις πατάτες (να προτιμάτε τις μικρές και να αποφεύγετε τις γλυκές), τα καρότα και τον αρακά αν τα αφήσετε καθαρισμένα και κομμένα όλη τη νύχτα στο νερό και κατόπιν να τα βράσετε σε αρκετή ποσότητα νερού, το οποίο στο τέλος θα το πετάξετε.

Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένα φρούτα και λαχανικά πλούσια σε κάλιο και η ποσότητα που περιέχεται σε συγκεκριμένα γραμμάριά τους :

Γενικά δεν επιτρέπετε να τρωτε καθημερινά πάνω από :

¨ 2 κουταλιές σούπας μαγειρεμένα λαχανικά

¨ 2 φρούτα

¨ 1 φλιτζάνι γάλα

¨ 200 γραμμάρια πατάτες (4 σε μέγεθος αυγού)

¨ 2x75 γραμμάρια κρέατος (2 μερίδες)

1.2.6. Ειδικά διαιτητικά προβλήματα και οι λύσεις τους

1.2.6.1. Ανορεξία

Πρέπει να γνωρίζετε, ότι η ανορεξία είναι πολύ συχνή ανάμεσα στους αρρώστους που έχουν νεφρική ανεπάρκεια. Η αρρώστια των νεφρών, η έλλειψη ενέργειας, η υπερένταση, τα φάρμακα ή ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων παίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση της όρεξης. Σε μερικούς ανθρώπους η όρεξη έρχεται και παρέρχεται, ενώ άλλοι σπάνια συμβαίνει να νοιώσουν πεινασμένοι.

Μερικοί άρρωστοι έχουν την αίσθηση μιας κακής γεύσης στο στόμα τους και άλλοι φαίνεται να νοιώθουν ένα φούσκωμα στο στομάχι, λίγο μετά την αρχή του φαγητού. Έτσι κάποιο από τα συμπτώματα αυτά μπορεί να σας κάνει να τρωτε λιγότερο, με αποτέλεσμα να χάσετε σωματικό βάρος. Ακόμα το χάσιμο του βάρους μπορεί να καλυφθεί και να μη το καταλάβετε αν ξαφνικά αρχίσετε να παίρνετε υγρά και αλάτι σε μεγαλύτερες ποσότητες από όσο πρέπει. Έτσι η υπερβολική κατακράτηση υγρών μπορεί να καλύψει το πραγματικό χάσιμο βάρους (χάνετε κρέας ενώ κρατάτε αλάτι και υγρά). Γι αυτό είναι σημαντικό να προσπαθείτε να τρωτε καλά για να εμποδίσετε την απώλεια σωματικού βάρους και να διατηρηθείτε έτσι φυσιολογικοί από άποψη μυϊκής μάζας. Γενικά άτομα με νεφροπάθεια που κρατιούνται σε καλή κατάσταση, έχουν καλές διαιτητικές συνήθειες, αισθάνονται καλύτερα και έχουν λιγότερα προβλήματα.

Τα παρακάτω μπορεί να σε βοηθήσουν σαν γενικές οδηγίες. Θυμηθείτε βέβαια ότι πρέπει να μοιράζεστε τα διαιτητικά σας προβλήματα με το γιατρό, γιατί η συνεργασία αυτή είναι πολύ σημαντική για να βρεθεί η σωστή λύση.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Όταν δεν είστε πεινασμένοι να τρωτε μικρά και συχνά γεύματα

Να κρατάτε κατάλληλο κολατσιό τροφών δίπλα σας

Να τρώγε κάποιο κολατσιό πριν κοιμηθείτε

Όταν δεν είστε πολύ πεινασμένοι να στηρίζεστε σε τροφές που αγαπάτε

Προσπαθήστε να κάνετε την τροφή σας πιο ελκυστική με γαρνιτούρες

Διατηρήστε τη δραστηριότητά σας, παρασκευάζοντας εύκολα ένα γεύμα μαγειρεύοντας ή και ψήνοντας

Κάντε τον χρόνο φαγητού πιο ευχάριστο, τρώγοντας με φίλους, πηγαίνοντας έξω για φαγητό, ακούγοντας μουσική κατά τη διάρκεια του γεύματος ή τρώγοντας σε διαφορετικό δωμάτιο του σπιτιού σας, ειδικά σε ένα μέρος όπου μπορείτε να βλέπετε από το παράθυρο έξω

1.2.6.2. Κακή γεύση τροφών

Όταν νομίζετε ότι οι τροφές σας δεν έχουν καλή γεύση, αλλά πρέπει να φάτε για να μη χάσετε βάρος, δοκιμάστε κάποια από τις πιο κάτω συμβουλές, που μπορεί να σας βοηθήσουν.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Εάν το φαγητό δεν έχει "κανονική γεύση" προσπάθησε να φάτε κοτόπουλο, ψάρι ή αυγά

Κάποιες τροφές, ειδικά το κρέας, μπορεί να έχουν γεύση καλύτερη όταν είναι κρύες ή όταν έχουν τη θερμοκρασία δωματίου

Ξινό ή ξινή γεύση μπορεί μερικές φορές να διώξει την κακή γεύση από το στόμα σας

Χρησιμοποιήστε λεμόνι, χυμό λεμονιού ή ξύδι

Χρησιμοποιήστε ισχυρά καρυκεύματα του γούστου σας κατά το μαγείρεμα, όπως σκόρδο ή κάρυ

Πλένετε τα δόντια σας ή ξεπλένετε το στόμα σας πολύ συχνά. Ρώτησε το γιατρό σας ή τον οδοντίατρό σας σχετικά με ειδικές οδοντόκρεμες ή γενικά για την υγιεινή του στόματός σας

1.2.6.3. Αύξηση θερμίδων διαιτολογίου

Η δίαιτα στη νεφρική ανεπάρκεια πρέπει οπωσδήποτε να περιέχει την απαραίτητη ποσότητα θερμίδων. Αν χρειαστεί να προσθέσετε θερμίδες στη δίαιτά σας, ακολούθησε κάποιον από τους πιο κάτω κανόνες :

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Προσθέστε μαργαρίνη ή βούτυρο στα λαχανικά, το ρύζι, τις πατάτες και τα μαγειρεμένα δημητριακά

Προσθέστε μαγιονέζα στη σαλάτα, τα αυγά και τα σάντουιτς

Βάλτε μέλι, σιρόπι, μαρμελάδες ή κρέμα τυριού πάνω στο ψωμί, το τοστ και τα κράκερ

1.2.6.4. Συνεδρία αιμοκάθαρσης και φαγητό

Μερικοί άρρωστοι νομίζουν ότι την ώρα που είναι συνδεμένοι στο μηχάνημα, μπορούν να τρωνε ότι δεν επιτρέπεται, επειδή φεύγει με το φίλτρο. Αυτό δεν είναι αλήθεια, διότι για να γίνει η πέψη και να απορροφηθεί κάθε τέτοια τροφή από το έντερο, χρειάζεται χρόνος που είναι πολλές φορές μεγαλύτερος από το τετράωρο της αιμοκάθαρσης..

1.2.7. Ενεργειακές ανάγκες

Ένα φυσιολογικό άτομο με ιδανικό σωματικό βάρος που δεν εργάζεται, χρειάζεται καθημερινά 30-50 θερμίδες για κάθε κιλό σωματικού βάρους, δηλαδή άτομο βάρους 70 κιλών χρειάζεται το λιγότερο 2100 θερμίδες κάθε ημέρα. Ένας αιμοκαθαιρόμενος άρρωστος με τις ίδιες προϋποθέσεις, χρειάζεται τουλάχιστον 35 θερμίδες γα κάθε κιλό σωματικού βάρους. Φυσικά περισσότερες θερμίδες χρειάζονται αυτοί που εργάζονται σκληρά και αυτοί που βρίσκονται σε περίοδο καταβολικού stress (πυρετός κ.ά.).

Πρέπει να γνωρίζετε ότι εκτός από τις θερμίδες που παίρνετε διαμέσου από τις τροφές σας, όταν κάνετε αιμοκάθαρση με διάλυμα που έχει περιεκτικότητα γλυκόζης 200 mg/dl, τότε κερδίζετε σε κάθε συνεδρία αιμοκάθαρσης 400 θερμίδες από τη γλυκόζη του διαλύματος που παίρνετε.

1.2.8. Τροφές που επιτρέπονται ελεύθερα

Αυτές πρέπει να καταναλώνονται για να αυξάνεται η ποσότητα των θερμίδων που παίρνετε καθημερινά. Η παρακάτω λίστα περιέχει τις βασικότερες από τις τροφές που επιτρέπεται να τρώγονται ελεύθερα :

¨ Ζάχαρη

¨ Μαρμελάδα, μέλι

¨ Βραστά γλυκά

¨ Κρέμα

¨ Βούτυρο, μαργαρίνη (ανάλατα και με πολυακόρεστα)

¨ Φυτικό λάδι

¨ Κορνφλάουερ, κάσταρ-πάουντερ

Προσπαθείτε να κάνετε τα πιάτα σας εμφανίσιμα και ευχάριστα διότι και η εμφάνιση ενός πιάτου παίζει καθοριστικό ρόλο στην όρεξη ενός ανθρώπου. 

για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ >>> http://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=7&ved=0CE0QFjAG&url=http%3A%2F%2Ftherapeutiki.gr%2Fskn%2Fwp-content%2Fuploads%2Fbooks%2F%25CE%2597_%25CE%2594%25CE%2599%25CE%2591%25CE%2599%25CE%25A4%25CE%2591_%25CE%25A3%25CE%25A4%25CE%2597_%25CE%25A7%25CE%259D%25CE%2591.doc&ei=0uUoVf3mOozvariRgaAC&usg=AFQjCNGjTxDxXnVvGk9h9VIwO6NmXJezrA&sig2=DB8oauHvk4XzNaGj0oKg4A&bvm=bv.90491159,d.d2s

ΚΩΣΤΑΣ Σ. ΜΑΥΡΟΜΑΤΙΔΗΣ

Νεφρολόγος

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης

Διευθυντής ΜΤΝ ΓΝΝ Κομοτηνής